Uroczystości ku czci Wszystkich Świętych znane były w Kościele katolickim niemal od zarania chrześcijaństwa. Kto i kiedy je zapoczątkował?
Wszystkich Świętych. Jak to wygląda dziś?
Obecnie w Kościele katolickim praktycznie cały listopad jest czasem szczególnej pamięci o zmarłych. W tym właśnie miesiącu, podczas codziennych mszy świętych, w tzw. wypominkach, poleca się bliskich, którzy odeszli. Z ambon lub przy ołtarzu księża odczytują imiona zmarłych wypisane na kartkach, odmawiane są zwyczajowe modlitwy. 1. listopada odprawiana jest msza święta, a po niej rusza procesja, podczas której wierni udają się na cmentarze, by tam ponownie modlić się za zmarłych. Natomiast 2. listopada jest dniem, w którym – jak już wyżej wspomniano – Kościół modli się za „wszystkich zmarłych”. Wtedy dominuje refleksja nad przemijaniem ludzkiego życia. Natomiast między 1. a 8. listopada można uzyskać odpust zupełny i ofiarować go właśnie za zmarłych.
OTWÓRZ WYPOMINKI – SKOPIUJ – WYDRUKUJ – WYPEŁNIJ -WYTNIJ I PRZYNIEŚ DO KOŚCIOŁA
Dla katolików dzień Wszystkich Świętych i następujący po nim Dzień Zaduszny to jedne z ważniejszych świąt w roku. Skąd się wzięły w tradycji chrześcijańskiej?
Obrządki związane z dniem Wszystkich Świętych mają w chrześcijaństwie długą tradycję: pierwsze święta ku czci męczenników tej wiary zaczęto obchodzić już w IV wieku, czyli krótko po okresie prześladowań pierwszych wyznawców chrześcijaństwa w Imperium Rzymskim. – Jednak wierni nie znali wtedy jeszcze modlitw za dusze w formie praktykowanej współcześnie – wyjaśnia Elżbieta Dudek-Młynarska, kierowniczka Muzeum Etnograficznego im. F. Kotuli w Rzeszowie. – Zwyczaje, jakie znamy obecnie, sięgają dopiero początków wieku VII.
Święto Wszystkich Świętych dzięki papieżom
Co się wtedy stało? W roku 609 wschodnio – rzymski cesarz Fokas podarował papieżowi Bonifacemu IV gmach rzymskiego Panteonu. A ten zamienił pogańską dotąd świątynię – przenosząc do niej relikwie najbardziej czczonych patronów – na kościół pw. Świętej Marii Panny od Męczenników (co też zapewne uchroniło ten zabytek przez wyburzeniem).
Właśnie od poświęcenia świątyni przez Bonifacego IV, która się odbyła w połowie maja 609 roku, chrześcijanie zaczęli wiązać ten czas z kultem świętych męczenników. Datę 1. listopada, jako dzień Wszystkich Świętych, wprowadził dopiero w IX wieku papież Grzegorz IV. – To on nakłonił cesarza rzymskiego Ludwika I Pobożnego do wprowadzenia tego święta w całym państwie – przypomina Elżbieta Dudek-Młynarska.
Chociaż trzeba pamiętać, że lokalnie – w samym Rzymie – 1. listopada czczono świętych chrześcijan już prawie wiek wcześniej: dzięki papieżowi Grzegorzowi III, który na tę okazję ufundował nawet w watykańskiej bazylice św. Piotra oratorium (specjalne miejsce modlitwy) ku czci Chrystusa, jego matki, oraz apostołów i pozostałych męczenników.
Wszystkich Świętych.
Komu zawdzięczamy Zaduszki?
A skąd się wzięła tradycja przypadającego po dniu Wszystkich Świętych Dnia Zadusznego? Jak przypomina Władysław Kopaliński w „Słowniku mitów i tradycji kultury” (1993), to święto wprowadził opat Odilo z klasztoru w Cluny w Burgundii na wschodzie Francji w 993 roku. Pierwotnie, aby wznosić modły za zmarłych zakonników, ostatecznie – za wszystkich zmarłych wiernych. W Polsce ten zwyczaj przyjął się w XII stuleciu.